Zakup i instalacja zestawu do odbioru telewizji satelitarnej, czy to dla platformy Polsat Box czy Canal+, wydaje się na pierwszy rzut oka czynnością prostą. Wystarczy pójść do sklepu, wybrać dowolny talerz i konwerter, a potem wszystko jakoś połączyć. Czy aby na pewno ? Rzeczywistość często okazuje się bardziej skomplikowana. Problemy z odbiorem, zacinający się obraz w trakcie deszczu czy komunikat o braku sygnału na ekranie nowego telewizora 4K potrafią skutecznie zepsuć wieczorny relaks. Okazuje się, że diabeł tkwi w szczegółach, a prawidłowy dobór komponentów jest podstawą stabilnego i niezawodnego działania całej instalacji. Niniejszy poradnik przeprowadzi Cię przez proces wyboru odpowiedniej anteny satelitarnej oraz konwertera, wyjaśni, dlaczego rozmiar talerza ma znaczenie, czym różnią się poszczególne typy konwerterów i kiedy samodzielny montaż anteny jest możliwy, a kiedy lepiej wezwać doświadczonego instalatora w konującego Serwis, montaż, naprawa anten satelitarnych Polsat i Canal+ oraz telewizyjnych DVB-T2

Podstawy odbioru satelitarnego: Co musisz wiedzieć ?

Zanim przejdziemy do wyboru konkretnych modeli, warto zrozumieć, jak działa cały system. Antena satelitarna, potocznie nazywana talerzem, to w rzeczywistości reflektor. Jej zadaniem jest skupienie słabego sygnału radiowego nadawanego przez satelitę krążącego na orbicie geostacjonarnej i odbicie go w jednym punkcie, w którym znajduje się konwerter (LNB). Konwerter z kolei odbiera ten skupiony sygnał, wzmacnia go i zamienia na niższą częstotliwość, która może być przesłana kablem koncentrycznym do dekodera. Zarówno Polsat Box, jak i Canal+ nadają swoje programy z konstelacji satelitów Eutelsat Hot Bird, znajdujących się na pozycji orbitalnej 13°E. To ważna informacja, ponieważ oznacza, że antena musi być precyzyjnie skierowana właśnie w tę stronę. Jakość instalacji określa się za pomocą kilku parametrów. Najważniejsze z nich to siła sygnału, wyrażana w decybelach (dB), oraz jakość sygnału, mierzona wskaźnikiem MER (Modulation Error Ratio). Wysoka siła nie zawsze gwarantuje dobry odbiór, jeśli jakość jest niska z powodu zakłóceń. Profesjonalny monter zawsze dąży do uzyskania jak najwyższej wartości MER, co zapewnia zapas sygnału na gorsze warunki pogodowe.

Jaka średnica anteny do Polsat Box i Canal+ ? Czy rozmiar ma znaczenie ?

Odpowiedź jest prosta: tak, rozmiar ma ogromne znaczenie. Im większa średnica anteny, tym większy jest jej zysk energetyczny, czyli zdolność do skupiania sygnału. To przekłada się bezpośrednio na siłę i jakość sygnału docierającego do konwertera. W Polsce za absolutne minimum uważa się anteny o średnicy 70 cm, jednak dla zapewnienia stabilnego odbioru, zwłaszcza w jakości 4K, zalecany standard to antena o średnicy 80 cm lub 90 cm. Popularne modele, takie jak stalowa antena Corab ASC-800M o zysku energetycznym na poziomie około 38 dB, są w zupełności wystarczające dla większości lokalizacji w centralnej Polsce, na przykład w okolicach Warszawy. Czasza wykonana ze stali jest trwalsza i bardziej odporna na odkształcenia niż jej tańsze odpowiedniki. Decydując się na antenę o średnicy 90 cm, np. model znanego producenta, zyskujemy dodatkowy margines bezpieczeństwa. Taki zapas sygnału staje się nieoceniony podczas intensywnych opadów deszczu lub śniegu, które naturalnie tłumią sygnał satelitarny.

Zjawisko to, nazywane "tłumieniem deszczowym", jest główną przyczyną pikselozy lub całkowitego zaniku obrazu w trakcie niepogody. Większa antena po prostu "zbiera" więcej sygnału, kompensując straty. A co z jeszcze większymi antenami, na przykład 100 cm lub 120 cm, jak model Famaval 100LH ? Są one przeznaczone do bardziej wymagających zastosowań. Warto je rozważyć, mieszkając w regionach o częstych i intensywnych opadach, na wschodnich lub zachodnich krańcach Polski, gdzie sygnał z satelity jest nieco słabszy, lub planując odbiór sygnału z kilku satelitów jednocześnie za pomocą tzw. zeza. Prawidłowy montaż anteny o dużej średnicy jest jednak trudniejszy i wymaga bardzo solidnego mocowania, dlatego w takim przypadku pomoc profesjonalnego instalatora cyfra.tv jest praktycznie niezbędna.

• Antena 80 cm (np. Corab ASC-800): Dobry standard dla większości Polski. Zapewnia stabilny odbiór Polsat Box i Canal+ w dobrych warunkach. Może być wrażliwa na ekstremalne warunki pogodowe.
• Antena 90 cm (np. Televes QSD 850): Zalecany wybór. Oferuje znacznie lepszy margines sygnału, co przekłada się na stabilność odbioru podczas deszczu i śniegu. Jest to optymalne rozwiązanie dla dekoderów 4K.
• Antena 100 cm i większe (np. Famaval 100LH): Przeznaczone do trudnych warunków odbioru, instalacji na kilka satelitów (multifeed) lub dla entuzjastów poszukujących maksymalnej jakości sygnału. Wymaga bardzo solidnego montażu.

Wybór konwertera (LNB): Jaki model do jakiego dekodera ?

Wybór konwertera jest równie istotny co wybór anteny i zależy bezpośrednio od posiadanego dekodera oraz planowanej liczby odbiorników w domu. Jeszcze kilka lat temu sprawa była prosta, dziś jednak, wraz z rozwojem technologii i usług jak multiroom, na rynku dostępnych jest kilka rodzajów konwerterów. Błędny wybór uniemożliwi korzystanie z pełni możliwości dekodera, na przykład z funkcji nagrywania.

• Konwerter Single: Najprostszy i najtańszy typ. Posiada jedno wyjście, do którego można podłączyć jeden dekoder bez funkcji nagrywania (PVR). Sprawdzi się w najprostszej instalacji z jednym telewizorem i podstawowym dekoderem HD.
• Konwerter Twin: Posiada dwa niezależne wyjścia. Umożliwia podłączenie dwóch oddzielnych dekoderów typu Single lub jednego dekodera PVR z dwoma wejściami antenowymi (jak starsze modele Evobox od Polsat Box), co pozwala na jednoczesne oglądanie jednego kanału i nagrywanie innego z innego transpondera.
• Konwerter Quad: Wyposażony w cztery niezależne wyjścia. Jest to rozwiązanie do instalacji z maksymalnie czterema niezależnymi odbiornikami (lub dwoma dekoderami PVR). Każde wyjście działa jak osobny konwerter Single.
• Konwerter Unicable (SCR / dCSS): To nowoczesna technologia, która jest obecnie standardem w instalacjach dla dekoderów 4K i systemów multiroom. Jego największą zaletą jest możliwość przesłania sygnału dla wielu tunerów za pomocą jednego kabla koncentrycznego. Najnowsze dekodery, takie jak Polsat Box 4K czy Canal+ 4K UltraBOX+, do pełnej funkcjonalności wymagają właśnie sygnału w technologii Unicable. Działanie polega na tym, że każdy tuner w dekoderze (lub każdy dekoder w systemie multiroom) otrzymuje swoją własną, unikalną częstotliwość (tzw. User Band, UB). Dzięki temu nie kolidują one ze sobą. Nowoczesne konwertery Unicable, jak popularny Inverto Unicable II IDLU-32UL40-UNB-OPP, mogą obsłużyć nawet do 32 tunerów na jednym kablu. Często posiadają one również dodatkowe wyjścia standardowe (Legacy), co pozwala na podłączenie do tej samej anteny starszych dekoderów. Jeśli planujesz multiroom od Polsat Box lub Canal+, konwerter Unicable jest jedynym słusznym wyborem, a jego konfiguracja może wymagać wsparcia ze strony doświadczonego montera.

Montaż anteny: Gdzie i jak zamocować talerz satelitarny ?

Prawidłowe zamocowanie anteny jest podstawą jej długotrwałego i bezproblemowego działania. Nawet najlepsza antena nie będzie działać poprawnie, jeśli zostanie zamontowana w złym miejscu lub na niestabilnym uchwycie. Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniej lokalizacji.

Musi to być miejsce, z którego jest niezakłócony widok w kierunku południowym, gdzie na niebie znajduje się satelita Hot Bird. Wszelkie przeszkody, takie jak wysokie drzewa, sąsiednie budynki czy nawet kominy, mogą blokować sygnał. Najczęściej anteny montuje się na ścianie budynku, na balkonie lub na dachu. Montaż na dachu zapewnia najlepsze warunki odbioru, ale jest też najbardziej niebezpieczny i powinien być przeprowadzony przez profesjonalnego instalatora cyfra.tv z odpowiednimi uprawnieniami do pracy na wysokości. Uchwyt antenowy musi być niezwykle solidny i dopasowany do wagi i rozmiaru anteny oraz materiału, z którego wykonana jest ściana. Do ścian z betonu komórkowego czy pustaków stosuje się specjalne kotwy chemiczne, aby zapewnić maksymalną stabilność. Maszt, na którym zamocowana jest antena, musi być ustawiony w idealnym pionie. Nawet niewielkie odchylenie spowoduje problemy z prawidłowym ustawieniem kątów i namierzeniem satelity. Fachowcy zawsze używają poziomicy, aby upewnić się, że maszt jest prosty. Warto pamiętać, że profesjonalny montaż anteny to nie tylko wygoda, ale także gwarancja bezpieczeństwa – źle zamocowana antena podczas silnego wiatru stanowi poważne zagrożenie.

Okablowanie i złącza: Cichy bohater instalacji

Często pomijanym, a niezwykle ważnym elementem instalacji jest kabel koncentryczny oraz złącza typu F. To właśnie kabel transportuje sygnał z konwertera do dekodera, a jego jakość ma bezpośredni wpływ na to, co widzimy na ekranie. Tanie, słabej jakości kable o wysokim tłumieniu mogą zniweczyć cały wysiłek włożony w dobór anteny i jej ustawienie. Tłumienie kabla, wyrażane w dB na 100 metrów, określa, jak bardzo sygnał słabnie na danym odcinku. Im niższa wartość tłumienia (zwłaszcza dla wysokich częstotliwości, np. 2150 MHz), tym lepiej. Warto inwestować w sprawdzone kable, takie jak Triset-113 lub Telmor TT-113, które charakteryzują się niskim tłumieniem i podwójnym lub potrójnym ekranowaniem, co chroni sygnał przed zakłóceniami z zewnątrz (np. z sieci LTE). Jeśli kabel będzie prowadzony na zewnątrz, konieczne jest użycie wersji z czarną powłoką polietylenową (PE), która jest odporna na promieniowanie UV i warunki atmosferyczne. Zwykły biały kabel PVC szybko popęka i straci swoje właściwości. Równie ważne są złącza F. Najlepiej stosować złącza kompresyjne, które po zaciśnięciu specjalnym narzędziem tworzą szczelne i trwałe połączenie. Tanie złącza nakręcane często powodują problemy z sygnałem, a nieszczelne połączenie może prowadzić do korozji i uszkodzenia zarówno kabla, jak i gniazda w konwerterze czy dekoderze. Właśnie dlatego naprawa anteny przez fachowca często zaczyna się od sprawdzenia i wymiany wszystkich złączy.

Samodzielne ustawienie anteny czy pomoc fachowca ?

Ustawienie anteny satelitarnej to czynność wymagająca precyzji. Polega na ustawieniu trzech parametrów: azymutu (obrót w płaszczyźnie poziomej), elewacji (kąt nachylenia anteny) oraz skręcenia konwertera (skew). Wartości te są różne dla każdej lokalizacji geograficznej i można je znaleźć za pomocą specjalnych aplikacji na smartfona lub stron internetowych. Czy można to zrobić samemu ? Tak, jest to możliwe, zwłaszcza przy użyciu wbudowanego w dekoder miernika siły i jakości sygnału. Jednak jest to proces czasochłonny i często niedokładny. Ruch anteną o milimetr może oznaczać utratę sygnału.

• Wstępne ustawienie kąta elewacji: Na bocznej części mocowania anteny znajduje się podziałka. Ustawiamy na niej przybliżoną wartość kąta elewacji dla naszej lokalizacji.
• Ustawienie azymutu: Używając kompasu, kierujemy antenę w stronę południa, a następnie korygujemy jej położenie w kierunku wschodnim, aż do uzyskania przybliżonej wartości azymutu dla satelity Hot Bird 13°E.
• Precyzyjne dostrojenie: Obserwując wskaźnik jakości sygnału na ekranie telewizora, wykonujemy bardzo powolne ruchy anteną w poziomie i w pionie, starając się uzyskać maksymalną wartość.
• Regulacja skręcenia konwertera: Na koniec delikatnie obracamy konwerterem w jego uchwycie, aby zmaksymalizować jakość sygnału (MER).

Chociaż samodzielne ustawienie może przynieść zadowalające efekty, nigdy nie dorówna precyzji, jaką oferuje profesjonalny instalator. Monterzy dysponują specjalistycznymi miernikami sygnału, takimi jak Rover HD TAB 4 Easy czy Signal-HD, które pozwalają nie tylko na pomiar siły i jakości (MER), ale także innych parametrów, jak BER (Bit Error Rate), co pozwala na idealne dostrojenie anteny. Taka precyzja gwarantuje maksymalny możliwy do uzyskania sygnał i jego stabilność nawet w trudnych warunkach pogodowych. Inwestycja w usługę, jaką jest profesjonalne ustawienie anteny, zwraca się w postaci bezproblemowego odbioru przez wiele lat. W razie jakichkolwiek problemów z odbiorem, monterzy oferują także pomoc techniczną i szybką diagnostykę usterki.

Instalacje z wieloma odbiornikami i na kilka satelitów

Dla bardziej zaawansowanych użytkowników, którzy chcą oglądać kanały nie tylko z Hot Birda, ale również z innych satelitów (np. Astra 19.2°E), istnieją bardziej rozbudowane rozwiązania. Najprostszym jest zastosowanie konwertera Monoblock, który jest w rzeczywistości dwoma konwerterami w jednej obudowie, przystosowanymi do odbioru sygnału z dwóch najpopularniejszych satelitów. Wymaga on jednak anteny o odpowiedniej wielkości, zazwyczaj 80-90 cm. Bardziej elastycznym rozwiązaniem jest montaż kilku oddzielnych konwerterów na specjalnym uchwycie zwanym "zezem" (multifeed). Sygnały z poszczególnych konwerterów są następnie przełączane za pomocą przełącznika DiSEqC, którym steruje dekoder. Takie instalacje są już znacznie bardziej skomplikowane w konfiguracji i ustawieniu. Precyzyjne ustawienie każdego konwertera na uchwycie wymaga dużej wiedzy i cierpliwości, a często także specjalistycznego sprzętu pomiarowego. Jeśli nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie podjąć się takiego zadania, zdecydowanie warto powierzyć montaż anteny na kilka satelitów wykwalifikowanemu instalatorowi cyfra.tv. Specjalista nie tylko prawidłowo zamontuje i ustawi cały zestaw, ale także odpowiednio skonfiguruje dekodery, aby przełączanie między satelitami odbywało się płynnie i bezproblemowo.

Dobór odpowiedniego zestawu satelitarnego dla Polsat Box lub Canal+ nie musi być trudny, jeśli podejdziemy do tego metodycznie. Inwestycja w dobrej jakości antenę o średnicy co najmniej 80-90 cm, nowoczesny konwerter Unicable (zwłaszcza przy dekoderach 4K i multiroom) oraz porządny kabel koncentryczny to podstawa, która zapewni niezawodny odbiór na lata. Chociaż samodzielny montaż i ustawienie są możliwe, warto rozważyć skorzystanie z usług profesjonalnego instalatora. Jego doświadczenie, wiedza i dostęp do specjalistycznych mierników to gwarancja, że instalacja zostanie wykonana bezpiecznie, estetycznie i, co najważniejsze, zapewni najwyższą możliwą jakość odbioru, pozwalając cieszyć się ulubionymi programami bez zakłóceń, niezależnie od pogody.